Het is eigenlijk best gek hoe sociale netwerken onze manier van communiceren hebben overgenomen. Vroeger belde je elkaar nog op of stuurde je een brief, maar tegenwoordig lijkt alles via Facebook, Instagram of WhatsApp te gaan. Sociale media hebben niet alleen de manier waarop we praten veranderd, maar ook hoe vaak we het doen en met wie.
Door de opkomst van deze platforms hebben we nu de mogelijkheid om constant in contact te blijven met mensen over de hele wereld. Dat klinkt natuurlijk geweldig, maar soms vraag je je af of het echt zo positief is. Hoe vaak betrap je jezelf er niet op dat je tijdens een gesprek toch even snel op je telefoon kijkt? Het lijkt alsof we altijd online moeten zijn, altijd bereikbaar. Maar wat doet dat eigenlijk met ons?
Hoe facebook onze tijdsbesteding beïnvloedt
We kunnen er niet omheen: Facebook heeft een grote invloed op hoe we onze tijd doorbrengen. Je denkt misschien dat je maar even snel gaat kijken wat er allemaal gebeurt, en voor je het weet ben je een uur verder. Het fenomeen van eindeloos scrollen is zo herkenbaar. Al die berichten, foto’s, video’s – het houdt nooit op. En ergens is dat ook precies de bedoeling.
De ontwikkelaars van zulke platforms weten precies hoe ze ons interesse kunnen vasthouden. Ze willen dat we zo lang mogelijk blijven hangen, want hoe langer wij scrollen, hoe meer advertenties ze kunnen laten zien en hoe meer geld ze verdienen. Best slim, maar niet altijd even goed voor ons. We besteden zoveel tijd aan het kijken naar andermans leven dat we soms vergeten om zelf echt te leven.
De impact op onze relaties en vriendschappen
Het klinkt misschien cliché, maar sociale media hebben echt invloed op onze relaties en vriendschappen. Vroeger had je een kleine kring van mensen met wie je regelmatig contact had, maar nu lijkt het alsof iedereen je vriend kan zijn. Maar zijn die online vriendschappen wel echt? Of zijn ze gewoon oppervlakkig?
Er is ook vaak sprake van jaloezie en onzekerheid. Je ziet alleen de mooie momenten van anderen voorbij komen en begint te denken dat jouw leven saai is in vergelijking. Dat kan behoorlijk aan je zelfbeeld knagen. En dan heb je nog de discussie over hoeveel van die likes en reacties nu eigenlijk echt iets betekenen. Het is soms moeilijk om te onderscheiden wie er echt om je geeft en wie gewoon een beetje meedoet voor de vorm.
Nieuws en informatievoorziening via sociale media
Nog iets wat sociale media compleet hebben veranderd is hoe we nieuws consumeren. Vroeger las je de krant of keek je naar het journaal, maar nu zie je het nieuws eerst op Twitter of Facebook voorbij komen. Dat heeft z’n voordelen – nieuws verspreidt zich sneller dan ooit – maar het brengt ook problemen met zich mee.
Een groot nadeel is bijvoorbeeld nepnieuws. Iedereen kan zomaar iets posten en voordat je het weet, verspreidt een leugen zich als een lopend vuurtje. Het is soms lastig om te bepalen wat waar is en wat niet. En dan heb je nog het feit dat veel mensen in hun eigen bubbel zitten. Je krijgt vooral nieuws te zien dat aansluit bij jouw mening en overtuigingen, waardoor een genuanceerd beeld soms ver te zoeken is.
Privacykwesties en gegevensgebruik
Natuurlijk moeten we het ook nog even hebben over privacy. Sociale netwerken weten zoveel over ons – waarschijnlijk meer dan we zelf beseffen. Ze verzamelen constant data: welke posts we liken, waar we op klikken, met wie we contact hebben, noem maar op. Die gegevens worden gebruikt om ons gerichte advertenties te laten zien, maar er zijn ook gevallen geweest waarin die data werd misbruikt.
Het idee dat iemand altijd over je schouder meekijkt kan best ongemakkelijk zijn. En wat gebeurt er met al die gegevens als je besluit om je account te verwijderen? Zijn ze dan echt weg? Het roept veel vragen op over hoe veilig onze informatie eigenlijk is en of we wel genoeg controle hebben over onze eigen gegevens.
Al met al hebben sociale netwerken ons leven behoorlijk veranderd – zowel positief als negatief. Ze brengen ons dichter bij elkaar, maar kunnen ons ook uit elkaar drijven. Ze geven ons toegang tot informatie, maar laten ons soms verdwalen in een doolhof van data en meningen. Hoe we hiermee omgaan, is aan onszelf.